De dagen zo rondom de jaarwisseling gebruik ik altijd voor reflectie. De afgelopen tijd heb ik dan ook webinars gevolgd van o.a. Dirk de Wachter, een Belgische psychiater, met een zeer nuchtere visie op ons psychische welzijn, van Elisabeth Gilbert, schrijfster van de bestseller ‘Eet, bid en bemin’ en ook van Terry Real, een Amerikaanse relatietherapeut die zeer provocatief én liefdevol zijn koppels begeleid. Dat soort webinars geeft me voeding voor mijn werk als relatietherapeut én ook voor mijn eigen leven. Als voeding voor mijn ziel.
Laten we meer elkaars psychiater zijn
Een typische uitspraak van Dirk de Wachter. Hij kan het ook zo mooi op zijn Vlaams zeggen. En wat hij er mee bedoelt is, dat we in deze tijd voor elke lastigheid in het leven naar de psychiater rennen, dat we elke lastigheid uitvergroten, zwaar maken en vooral willen wegpoetsen. Terwijl de lastigheid van bijvoorbeeld ziekte, ruzie met een collega, zorgen om je kind, het even geen zin in seks hebben, verdrietig zijn, het overlijden van je vader, de eenzaamheid, het al een tijdje misssen van de échte verbinding met je partner, onlosmakelijk bij het leven horen. Dat als we ons daarover uitspreken naar een vriend, een collega, je partner of je zus, dat de lastigheden van het leven minder zwaar worden. Dat juist het leven eruit bestaat dat je die lastigheden weet te delen. Als we mensen vragen wat ze gedurende zo’n lastigheid het meest bij is gebleven, is vaak niet zo zeer de pijnlijke ervaring, de lastigheid an sich, maar het gegeven bijvoorbeeld dat er niet meer naar je gevraagd wordt hoe het met je is als je al zo lang ziek bent. Dat je het niet kan delen in je eigen kring. En dan gaan mensen wel richting de psychiater en in Nederland vooral naar een coach of therapeut. Waar ze de ander betalen om te luisteren, zich uit te spreken en gehoord te worden.
De boodschap uit dit webinar van Dirk de Wachter is voor mij, dat ik met nog meer aandacht me richt op mijn dierbaren. Hoe is het met je? Keer op keer die vraag stellen. Er voor mijn vriendin, die al meer dan een half jaar last heeft van long-Covid, te willen zijn. En het mooie is, dat het dan vanzelf wederkerig is. Ze vraagt ook altijd hoe het met mij gaat. ‘Laten we elkaars psychiater zijn’, zou ik willen omzetten, in ‘laten we elkaars vriend zijn en de lastigheid in het leven ‘gewoon’ delen’. Elkaar ontmoeten met open hart.
Op de juiste plaats toevallig de juiste persoon zijn
Vorige week volgde ik het webinar van Elizabeth Gilbert en zij stelde de vraag of je voor jezelf een moment kon terughalen waar je zo ’toevallig op de juiste plek de juiste persoon’ was. En wat voor gevoel je dat gaf.
Ik was meteen in het moment dat mijn vader jaren geleden plots naar de cardioafdeling van het VU-ziekenhuis ging om gedotterd te worden en ik als enige van de vier kinderen toevallig ook in Amsterdam Zuid was. Dus toen hij daar in het ziekenhuis binnen kwam, hebben we samen zeker een uur in de wachtrij voor de operatie doorgebracht. Dat is één van de dierbaarste herinneringen aan mijn vader. Zo intiem, zoveel uitgesproken over hoe hij mij als dochter ervaren heeft en ik hem als vader. Op dat intieme uurtje hebben we, nadat hij later weer helemaal hersteld was, nog vaker allebei met liefde op teruggekeken. Ik was er voor hem, maar omgekeerd heeft hij mij daar ook een groot kado gegeven.
Het bijzondere is, dat ik na afloop van het webinar van Elizabeth op de fiets stapte en onderweg een man zag zwalken op straat. Het was koud, waaide hard en het regende en hij kromp telkens ineen en greep zijn buik vast. Eerst fietste ik langs en toen besefte ik me, dat ik die man niet toevallig zag. Dus gestopt en hem gevraagd wat er aan de hand was en of hij hulp nodig had. Hij kon mij na eerst wantrouwig te zijn over mijn bedoelingen, mijn steun en zorg een beetje toelaten. Hij dacht dat hij gestoken was met een mes en ik kon hem geruststellen dat er nergens verwondingen te zien waren. Op een gegeven moment stond hij te huilen en liet hij zich vasthouden. En probeerde ik zijn overtuiging dat hij ‘een bad boy was’ te ontkrachten. Ik kon echter niet veel voor hem doen, hij was angstig voor de politie en het ambulancepersoneel die door andere omstanders inmiddels gebeld waren. Maar hij bedankte mij en gaf aan mij te vertrouwen. Ik was toevallig op die plek, alleen denk ik dat ik nog niet op dat moment voor hem echt de juiste persoon ben geweest. Ik heb hem maar een beetje geruststelling kunnen geven. Terwijl hij eigenlijk gewoon door iemand naar huis gebracht had moeten worden. Het was inmiddels half elf in de avond en dat laatste durfde ik niet aan, met een wildvreemde in de auto te gaan zitten. Wat me enorm raakte is dat hij zo in de war was en daarin ook zo eenzaam, zo wantrouwend naar iedereen. Ook deze ervaring heeft me gesterkt om om te zien naar mijn naasten én ook naar willekeurige voorbijgangers. Wij mensen hebben elkaar nodig.
Als je tranen kunnen spreken, wat zouden ze dan zeggen?
In het webinar van deze week met Terry Real, de provocatieve relatietherapeut uit Amerika, liet hij de vrouw van het koppel dat hij online begeleidt, vertellen waar haar pijn in hun relatie zat. Ze kwam, met een plastic glimlach op haar gezicht, met een opeenstapeling van verwijten naar haar man wat hij allemaal fout deed. Terry merkte op dat als ze niet zou glimlachen of ze dan kon voelen wat daaronder zat. Daar kwamen meteen de tranen. Hij liet een lange stilte vallen. Als die tranen konden spreken, wat zouden ze dan zeggen? Toen kon ze bij haar eigen pijn komen. Het verlangen om haar man naast zich te voelen, de zorgen over de kinderen met hem te delen i.p.v. met haar moeder, met hem te willen vrijen omdat zij dat graag met hem wil, i.p.v. dat ze seks met hem heeft omdat ze dat nou altijd gewoon 2x/week doen, dat ze zó niet met hem verder wil, maar dat ze wél met hem verder wil omdat ze van hem houdt. Dat ze weer intimiteit met hem wil. Terry boorde met zijn vraag over de sprekende tranen een heel ander ‘kanaal’ aan, ze kon meer en meer bij haar gevoel komen. En haar man werd wakker. Hij kon het horen, terwijl bij de opeenstappeling van de verwijten hij glazig voor zich uitkeek en geen enkele emotie liet zien.
Ook hier was ik geraakt. Wat een simpele ingang, die zo op een ander level de emotie woorden kan geven. Afgelopen dagen was ik een paar keer in tranen, niet van smart, maar van geluk. Voor mezelf een wonderlijke ervaring. Ik heb mezelf indachtig Terry’s kanaal, ook telkens de vraag gesteld, ‘wat vertellen die tranen me?’ Ik kwam uit op een soort binnenwereld van mezelf, die ik nog niet zo goed bewoon. Waar ik nog taal aan heb te geven. Het bijna niet geloven dat het geluk, wat me ten deel valt, echt is. Mezelf open te durven stellen aan wat er in het hier & nu gebeurt. ‘Oefening baart kunst’ zeg ik vaak tegen mijn klanten. Dus dat ben ik nu maar aan het oefenen: ontvangen wat er is.
Voeding voor de ziel
Dat zijn zo mijn overpeinzingen over hoe ik in het leven en in mijn werk aanwezig wil zijn. Hoe ik het nieuwe jaar wil aangaan met mezelf, mijn dierbaren én mijn klanten. En zelfs onbekende voorbijgangers.
Ik ben ook wel nieuwsgierig of jij je ook zo gevoed weet door bepaalde ervaringen of ontmoetingen. Wat voedt jouw ziel? Wil je dat met me delen? Ik hoor het graag, dat voedt mij weer.
Stuur gerust een mail naar [email protected]
Met warme groet,
Ambassadeur Liefdevolle Relatie
Het Familiehuis
Werk van Anna van Bohemen
